Waarom het Prikkelbare Darm Syndroom niet tussen de oren zit

Bij het Prikkelbare Darm Syndroom zijn er geen organische defecten en geen biologische markers. Toch zit het niet tussen de oren, of niet enkel! Tijdens het meest recente Internationaal Yakult Symposium gaf prof. Guarner een interessante kijk op het syndroom en stelde restrictieve diëten in vraag. Een overzicht.

IN HET KORT:

Er spelen zowel mentale en fysische factoren een rol bij het ontstaan van PDS
De darmmicrobiota is essentieel voor de vertering van voeding
Het FODMAP-arme dieet doorbreekt de vicieuze cirkel van PDS niet
Een mogelijke therapeutische piste is de blootstelling aan voedsel
Door gebruik te maken van pre- en probiotica kan de darmmicrobiota ondersteund worden

De afgelopen jaren werd een grote vooruitgang geboekt binnen het onderzoeksgebied van de darmmicrobiota. Het Internationaal Yakult Symposium bracht in oktober 2022 de meest uitmuntende experts binnen dit onderzoeksgebied samen, zowel op het podium als in het publiek. De darmmicrobiota biedt vandaag grote kansen en lijkt wel de hoeksteen van de gezondheid te zijn. Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) was één van de besproken onderwerpen.

Het Prikkelbare Darm Syndroom; mentaal én fysiek

Er is een grote prevalentie van maag-darmklachten, ieder individu heeft er op een bepaald moment in zijn of haar leven last van. Het is enkel wanneer er voldaan wordt aan bepaalde criteria (frequentie, ernst…) dat er over het Prikkelbare Darm Syndroom gesproken wordt. De diagnose van PDS wordt namelijk vastgelegd aan de hand van de ROME IV CRITERIA. Gezien er geen organische defecten, noch biologische markers gelinkt kunnen worden aan dit syndroom, kan de vraag worden gesteld of PDS een psychisch bestaan heeft.

Het zit niet enkel tussen de oren, stelde prof. Guarner tijdens het Internationaal Yakult Symposium. Zo werd duidelijk uit een onderzoek bij patiënten na het eten van sla. Hier bleek de intestinale gasproductie statistisch niet groter te zijn dan bij de controlegroep. Wel vond er een abdominale uitzetting plaats, met contractie van het diafragma waardoor het intra-abdominale volume aangetast werd. Dit kan een mogelijke verklaring van de klachten zijn.

Deze personen hebben daarbij een viscerale hypersensitiviteit waarvan voedsel de trigger is. Toch speelt er ook een grote mentale factor mee in het bestaan van PDS, aldus prof Guarner. Iemand met PDS kan zelfs bij het zien van bepaalde voedingsmiddelen klachten ervaren door conditionering.

“De darmbacteriën brengen een half miljoen genen met zich mee en 20 duizend metabole functies, die noodzakelijk zijn voor de vertering van talrijke groenten.”

Prof. Francisco Guarner – Teknon Medical Centre, Barcelona (Spanje)

Is het laag FODMAP-dieet verleden tijd?

Een van de standaard adviezen bij PDS is het FODMAP-arme dieet. Prof. Guarner geeft aan dat deze restrictie efficiënt is maar de vicieuze cirkel niet doorbreekt. Een aanpassing van de voedingsinname brengt een verandering van de darmmicrobiota met zich mee. Aangezien de darmbacteriën nodig zijn voor de vertering van (FODMAP-rijke) voedingsmiddelen, wordt een vicieuze cirkel in gang gezet.

HET FODMAP-ARME DIEET | Ter herinnering: in een eerste fase worden alle FODMAP-bevattende voedingsmiddelen geschrapt, gevolgd door een geleidelijke herintroductie om na te gaan welke voedingsmiddelen de symptomen daadwerkelijk veroorzaken.

In tegenstelling tot het schrappen van voedingsmiddelen is prof. Guarner net voorstander van de blootstelling aan voedingsmiddelen. In combinatie met een cognitieve gedragstherapie en prebiotica ter ondersteuning van de darmmicrobiota. Zo kan de patiënt opnieuw leren genieten van het voedsel, zonder ernstige symptomen te vertonen.