De kennis over de invloed op onze gezondheid van deze, voor het oog onzichtbare, organismen groeit. Micro-organismen zijn niet langer “alleen maar” orkestleden voor onze vertering, maar ook voor ons “tweede brein”.  

De darmmicrobiota speelt een belangrijke rol in onze immuniteit, stressbeheersing en memorisatie. De darm micro-organismen goed voeden is dan ook een prioriteit. Welke factoren de darmmicrobiota beïnvloeden en hoe dit proces precies verloopt, is uiteraard de hamvraag. De kennis op dit terrein groeit gestaag en er worden nieuwe mechanismen ontsluierd.

De essentie:

• Micro-organismen worden steeds meer gelinkt aan gezondheid
• Micro-organismen zouden zowel therapeutisch als preventief aangewend kunnen worden
• Omgevingsfactoren en genetica beïnvloeden de samenstelling van de darmmicrobiota
• Voeding is daarbij de belangrijkste
• Micro-organismen aanwezig in de voeding, een nieuwe nutriëntencategorie

De darmmicrobiota heeft therapeutisch potentieel

De darmmicrobiota ontplooit zich op de kruising tussen voeding en gastheermetabolisme. Verschillende microbieel geproduceerde metabolieten en moleculen kunnen cardio-metabole ziekten moduleren. Een recente review geeft een overzicht van de invloed die deze micro-organismen op het metabolisme hebben en hun therapeutisch potentieel. Daarbij wordt nagegaan onder invloed van welke factoren de darmflora varieert en hoe we daarop kunnen inspelen om metabole ziekten niet alleen te behandelen, maar ook te voorkomen.¹

Zowel omgevingsfactoren als erfelijkheid bepalen de samenstelling van de darmmicrobiota. Al van bij de geboorte observeren we veranderingen in de darmmicrobiota onder invloed van de omgeving. Zo evolueert de darmmicrobiota van een zuigeling naar een meer volwassen, gediversifieerder profiel als de borstvoeding wordt stopgezet.

Bij volwassenen wordt de voeding geassocieerd met de samenstelling van de darmmicrobiota. Het overschakelen van een dierlijk naar een plantaardig dieet veroorzaakt snelle en reproduceerbare wijzigingen in de diversiteit van de darmmicrobiota. Deze veranderingen zijn afhankelijk van de bekwaamheid van de micro-organismen om verschillende voedingscomponenten te om te vormen en te gebruiken voor hun groei.

Andere factoren, zoals fysieke activiteit, immuniteit, infectie, antibiotica en andere medicatie, beïnvloeden eveneens de samenstelling van de darmmicrobiota De invloed van erfelijkheid is waarschijnlijk klein in vergelijking met die van omgevingsfactoren.

INFOGRAFIEK : Een gezonde buik = goed voor body & mind !

Micro-organismen in de voedingsaanbevelingen

Op het Probiota congres van maart 2022 in Copenhagen gaat Bruno Pot, Science Director bij Yakult Europe, een stap verder. Hij pleit voor de erkenning van micro-organismen uit de voeding, door ze een plaats te geven op het etiket. Tevens geeft hij een dagelijkse aanbevolen hoeveelheid aan van deze micro-organismen waarmee rekening kan worden gehouden bij het berekenen van voedselkeuzelogo’s, zoals bijvoorbeeld de Nutri-Score.

Sinds onze voorouders hadden heel wat revoluties plaats: het ontstaan van de landbouw, de industrialisering, de bewerking en sterilisatie van voeding. Deze evolutie reduceerde de diversiteit van onze microbiota, wat geassocieerd wordt met een verhoging van de niet-overdraagbare aandoeningen.

Omdat het belangrijk is om een divers en veerkrachtig ecosysteem te herstellen, stelde Bruno Pot voor om een nieuwe categorie nutriënten te creëren; vergelijkbaar met “voedingsvezels”, die al in de lijst van verplichte voedingswaarden op het etiket voorkomen. Deze categorie zou gedefinieerd kunnen worden als “levende micro-organismen die worden ingenomen als onderdeel van het normale dieet “. Deze categorie onderscheidt zich van gefermenteerde voedingsmiddelen, die de aanwezigheid van levende micro-organismen niet vereisen op het moment van inname.

Goed te onthouden:

• De modulering van onze darmmicrobiota wordt vooral gelinkt aan de voeding
• Hoe plantaardiger, hoe meer diversiteit in de darmmicrobiota
• Meer diversiteit wordt gecorreleerd met minder niet-overdraagbare aandoeningen
• De evolutie van onze voeding zet de diversiteit van de microbiota onder druk
• Levende micro-organismen kunnen een nieuw voedselkeuze criterium worden

Referenties:  

1. Louise E Olofsson, Fredrik Bäckhed, The Metabolic Role and Therapeutic Potential of the Microbiome, Endocrine Reviews, 2022;, bnac004, https://doi.org/10.1210/endrev/bnac004
2. Probiota Copenhagen (2022). Geraadpleegd via https://www.microbiometimes.com/did-you-miss-probiota-copenhagen-2022-catch-up-now/